Gegenpressing: Trường phái bóng đá nổi tiếng của “Người Đức” chinh phục đỉnh cao thế giới

Gegenpressing - Trường phái bóng đá nổi tiếng của Người Đức được vận hành như thế nào

Cho đến nay, không có ai dám chắc chắn triết lý bóng đá “chống” phản công gây sức ép – Gegenpressing xuất hiện từ bao giờ. Nhiều người cho rằng nó bắt nguồn từ Ralf Rangnick – Chiến lược gia người Đức đã từng là HLV của CLB Manchester United.

Câu chuyện bắt nguồn từ HLV Jürgen Klopp sau khi ông giải nghệ để làm HLV Mainz 05, dẫn dắt đội bóng này thăng hạng để đến với sân chơi cao nhất nước Đức và sau đó là tham dự UEFA Cup.

Gegenpressing lần đầu tiên được biết đến khi Klopp chuyển đến Borussia Dortmund, nâng cấp chiến thuật này lên một tầm cao mới với phong cách vô cùng hiệu quả và kết quả là họ đã trình diễn một sức mạnh vô cùng đáng sợ.

Sang trang tiếp theo của nghiệp HLV, Jürgen Klopp đã dẫn dắt Liverpool đi đến với nhiều thành công rực rỡ trong lối chơi.

Chiến thuật Gegenpressing đã phát triển và trở nên hoàn hảo hơn. Nhờ những màn trình diễn tuyệt vời như vậy, lối chơi này dần trở thành hình mẫu được các huấn luyện viên khác noi theo và áp dụng.

Trong bài viết này, Bongdaphui.org sẽ giới thiệu chi tiết về chiến thuật Gegenpressing để mọi người hiểu rõ về triết lý bóng đá này. Một đội bóng được coi là đỉnh cao của lối chơi này – Liverpool – họ sẽ được “xướng tên” để minh họa cho phần phân tích dưới đây.

Khái niệm Gegenpressing trong bóng đá

Đầu tiên, chúng ta cùng giải thích thuật ngữ Gegenpressing để hiểu khái niệm này. “Gegen” có nghĩa là “chống lại” trong tiếng Đức. Kết hợp với pressing thì Gegenpressing được hiểu một cách nôm na là việc sử dụng toàn lực chống lại đối thủ, tức là phản đòn bằng tất cả sức lực của mình.

Điểm phân biệt rõ ràng nhất của Gegenpressing là khi một cầu thủ để mất bóng, họ sẽ ngay lập tức lao vào đối phương và làm mọi cách để giành lại bóng.

Điều kiện để vận hành lối chơi Gegenpressing hiệu quả

Điều kiện tiên quyết để đánh giá mức độ phù hợp của một cầu thủ đối với hệ thống chiến thuật Gegenpressing đó là thể lực, yếu tố quyết định liệu rằng đội hình các cầu thủ này có đủ sức để thi đấu trong 90 phút với áp lực liên tục hay không.

Thứ hai, để triển khai chiến thuật thành công, các cầu thủ cần tập luyện tốt và có cảm quan không gian để giữ khoảng cách chuẩn trong đội hình.

Mỗi cầu thủ nên đảm bảo khu vực hoạt động của mình, coi đó là điểm tranh chấp chính và nhanh chóng hỗ trợ đồng đội giành lại bóng nhanh nhất có thể.

Nếu bạn là người thường xuyên theo dõi bóng đá và từng chứng kiến những đội chơi phản công điển hình như Dortmund hay Liverpool, thì sau mỗi lần mất bóng, các cầu thủ chỉ có vài giây để làm những gì cần thiết để giành lại thế trận, ghi bàn thắng chớp nhoáng.

Sau khi thực hiện những pha phản công trong vài giây đó, họ hoặc phạm lỗi chiến thuật hoặc nhanh chóng chuyển sang trạng thái phòng thủ một cách chủ động.

Giả sử nếu cướp được bóng, cả đội lập tức chuyển trạng thái và đánh trả rất nhanh, những đối thủ của họ không kịp chuyển trạng thái sẽ gặp nguy hiểm ngay lập tức.

Cách thiết lập đội hình để vận hành lối chơi Gegenpressing

Tiếp cận từ khía cạnh con người

Nói một cách đơn giản, trong chiến thuật này, HLV sẽ chỉ đạo các cầu thủ đánh phủ đầu để chặn bất kỳ mục tiêu nào đang kiểm soát bóng. Lúc này, đối thủ có bóng chỉ có một cơ hội để đột phá, nhưng không cũng không hề dễ dàng.

Mặc dù vậy, phong cách chơi bóng này có một số điểm yếu của nó. Toàn bộ hệ thống đội hình sẽ nhanh chóng trở nên khó vận hành khi gặp phải những cầu thủ có kỹ năng thoát pressing tốt.

Việc không thể thoát pressing sẽ khiến đội bóng vận dụng lối chơi Gegenpressing đè bẹp bởi các đường phản công

Như bạn có thể thấy, nếu cầu thủ cầm bóng không vượt qua được cầu thủ đang áp sát, trạng thái bóng sẽ thay đổi và đội bóng áp dụng Gegenpressing sẽ dùng tốc độ để tạo ra một đợt phản công.

Tiếp cận về khía cạnh thời gian

Vẫn còn thời gian để suy nghĩ xem phải làm gì tiếp theo nếu bạn bất ngờ bị tấn công bởi một số cầu thủ lao vào áp sát nhằm cướp lại bóng.

Khía cạnh thời gian của chiến thuật Gegenpressing cũng dựa trên yếu tố này. Ngay khi cầu thủ đối phương nhận được bóng, một số cầu thủ sẽ lao vào, nhưng thay vì lao vào lấy bóng cùng một lúc, thì họ lại phân chia công việc.

Quá trình này sẽ chỉ định người gây ra xung đột là một người, và tất nhiên đó là một tranh chấp hợp lệ để một người khác lấy bóng và những người còn lại sẽ có nhiệm vụ phong tỏa khu vực để lấy bóng.

Phải đối mặt với quá nhiều người cùng một lúc sẽ khiến họ không có thời gian suy nghĩ và chắc chắn sẽ mất thế chủ động, vì vậy tốt nhất là cố gắng “bắt họ phải phạm lỗi”.

Các cầu thủ gây sức ép lớn để lấy bóng từ 1 cầu thủ bị cô lập

Qua bức ảnh trên, bạn dễ dàng nhận thấy nếu các cầu thủ áo đỏ ập vào trong giây lát, cầu thủ áo xanh có bóng sẽ chắc chắn gặp bất lợi và mất bóng.

Tiếp cận với việc giữ khoảng cách đội hình

Nói chung nên san sẻ công việc gây sức ép, pressing cho từng cầu thủ nhưng đừng quá kịch liệt.

Đây được coi là cấp độ Gegenpressing đẳng cấp và hiệu quả nhất khi họ biết giữ cự ly đội hình.

Đội chủ nhà không phải mất quá nhiều sức để đoạt bóng mà chỉ cần phối hợp và có nhiều đường bóng nhuần nhuyễn với nhau và bộ máy hoạt động đủ lâu để định hướng lối chơi.

Có hai trường hợp sẽ xảy ra khi gây sức ép áp sát từ xa, trong đó đường chuyền của đối phương có thể bị chặn ngay lập tức. Một trường hợp khác là khi bóng có thể đến chân của người nhận, nhưng cũng sẽ nhanh chóng bị mất. Vì vậy thế tính chủ động của đội hình Gegenpressing luôn được duy trì.

Có thể nói, bóng sẽ bị cản phá từ sức ép từ mọi hướng với cách sắp xếp của các cầu thủ áo đỏ như đã mô tả ở trên. Cách duy nhất để thoát khỏi tình huống này là tiền đạo áo xanh phải phất bóng dài lên phía trên, nhưng lúc này trung vệ áo đỏ đã truy cản và lấy bóng từ các tiền đạo.

Lựa chọn duy nhất gây vây áp sát như hình trên là cầu thủ chỉ có thể phất bóng lên nhưng vẫn sẽ bị mất bóng bởi cầu thủ nhận bóng cũng bị kèm chặt

Đây là một lối đá phản công rất nguy hiểm khi bóng đã ở trong chân đối phương và họ có thể sẵn sàng phản công quyết liệt bất cứ lúc nào.

Tiếp cận ở khía cạnh “trái bóng”

Đây là một biện pháp đối phó điển hình trong những ngày đầu khai sinh ra chiến lược này, nhưng dần dần tỏ ra quá mạo hiểm khi mọi người hiểu lối chơi và tìm cách chống lại nó. Vì vậy, không nhiều đội bóng sử dụng cách thực hiện này trong môi trường bóng đá hiện đại.

Phong cách pressing từ “bóng” dễ hiểu bởi vì các cầu thủ sẽ ngay lập tức xông vào vào lấy bóng trực tiếp. Điều này có nghĩa là nếu bóng được luân chuyển ra ngoài khu vực bị pressing, một người chơi gần đó sẽ nhanh chóng chạy đến lấy nó và sẽ rất nguy hiểm cho đội thực hiện Gegenpressing.

Bên cạnh đó, điều này rất dễ gây rối loạn đội hình, phá vỡ cấu trúc và trở nên rất nguy hiểm cho khung thành đội nhà nếu đối phương thoát được lối chơi pressing này.

Khi các cầu thủ sử dụng Gegenpressing không lấy được bóng và bị cầu thủ đó thoát được sẽ dẫn đến nhận đòn hồi mã thương nguy hiểm

Từ bức ảnh này, khi các cầu thủ áo đỏ gây áp lực lên cầu thủ áo xanh đang có bóng, sẽ tạo khoảng trống cho các cầu thủ áo xanh khác di chuyển, và khi đội đỏ vào lấy bóng mà không cướp được, họ sẽ nhanh chóng bị rơi vào thế bị động và nhận phải pha phản công từ đội áo xanh.

Lý do bóng đá hiện đại chuộng lối chơi Gegenpressing

Phòng thủ vững chắc

Một đội chơi Gegenpressing sẽ có một hàng tiền vệ đủ sức mạnh và thể lực để giảm bớt những áp lực khỏi hàng thủ và sẵn sàng chiến đấu và đánh chặn từ xa.

Nếu hệ thống gây sức ép hoạt động tốt, đội sẽ không có điểm yếu, đồng thời hoạt động liên tục thay đổi sơ đồ một cách linh hoạt. Nhờ đó, cơ cấu đội hình luôn được giữ vững và không bị đối phương tận dụng bất cứ cơ hội nào để phản công.

Áp đặt thế trận, tấn công sắc nét

Điều này có ý nghĩa khi bạn luôn tìm cách lấy lại bóng để tổ chức tấn công thay vì nhận lại bóng để trả lại một cách vô định. Tất nhiên, độ nguy hiểm tỉ lệ thuận với tốc độ chuyển trạng thái đội bóng.

Trên thực tế, tốc độ phản công pressing của Liverpool dưới thời Jurgen Klopp luôn là điểm mạnh mà bất cứ ai cũng e ngại. Rất ít đội có tốc độ lấy lại bóng nhanh hơn và chủ động đập tan mọi đường bóng của đối phương khi họ chuyển thế trận từ phòng ngự sang tấn công.

Lợi thế luôn đến từ đội bóng chủ động trong lối chơi, tổ chức tốt tấn công và phòng ngự.

Thành công của Liverpool thời gian gần đây gắn liền với Jurgen Klopp cùng triết lý Gegenpressing

Điểm yếu chí mạng của lối đá Gegenpressing

Những đội thích chơi Gegenpressing rất hay gặp những đối thủ có lối chơi tương tự, và từ đó lối chơi này sẽ càng dễ đạt được sự nguy hiểm vốn có của nó.

Ngược lại, nếu gặp phải đối thủ chủ động chơi phòng phòng thủ, thậm chí không tấn công thì trận đấu rất dễ đi vào bế tắc, lúc này các cầu thủ sẽ di chuyển và tìm cách quấy phá lối chơi và chờ đợi sơ hở từ đối phương.

Lời kết

Nói chung, chiến thuật Gegenpressing hay bất cứ chiến lược khác đều đòi hỏi phải có nhiều hiểu biết và thực hành một cách thường xuyên để có thể hoạt động tốt và tạo ra kết quả mong muốn.

Nhưng với việc áp dụng và có được điều kiện để chiến thuật của Jürgen Klopp đạt được trạng thái tốt nhất, họ không thể bị đánh bại và danh hiệu sẽ có thoát khỏi tay những đội như họ.