Đội hình 4-5-1 “huyền thoại” và ưu nhược điểm của nó

Sơ đồ chiến thuật 4-5-1 trong bóng đá và ưu nhược điểm của nó

Đội hình 4-5-1 là minh họa tinh túy cho chiến thuật phản công ngày nay. Chiến thuật này nổi tiếng đến nỗi nhiều huấn luyện viên nổi tiếng đã chọn nó để chinh chiến tại nhiều đấu trường.

Đội hình này còn được biết đến như một giải pháp để các đội được đánh giá thấp hơn tránh bị thủng lưới và có cơ hội để ghi bàn qua các tình huống phản công chớp nhoáng.

Vậy sơ đồ 4-5-1 là gì và ưu nhược điểm của nó là như nào? Hãy cùng theo dõi bongdaphui.org tìm hiểu chính xác những thông tin dưới đây nhé!

Đội hình 4-5-1 được sử dụng nhiều trong bóng đá là gì?

Đội hình 4-5-1 gồm 4 hậu vệ, 5 tiền vệ và 1 tiền đạo mang nhiệm vụ tấn công là chính. Hàng thủ được chia thành 2 trung vệ và 2 hậu vệ biên. Hàng tiền vệ bao gồm hai cánh và ba tiền vệ trung tâm.

Trong sơ đồ chiến thuật này, tiền vệ đánh chặn có nhiệm vụ kết nối 2 tiền vệ phía trên và 2 trung vệ phía dưới. Hai tiền vệ cánh đứng song song với hai hậu vệ cánh. Huấn luyện viên luôn có thể rút lui để phòng thủ hoặc tiến lên để tấn công với sự linh hoạt và nhân sự bên hành lang biên.

Đội hình 4-5-1 hoạt động như thế nào trong bóng đá?

Đội hình 4-5-1 hoạt động như thế nào? Thực ra nó ít có đề cao đến khả năng liên tục tấn công đối thủ, mà quan trọng hơn là sự an toàn của đội hình trong phòng ngự và trực chờ cơ hội phản công.

Và các đội muốn có được bàn thắng trong các trận đấu quan trọng hoặc các đội chiếu dưới thường sử dụng sơ đồ chiến thuật này để giành lợi thế thường sử dụng … nhưng hầu hết đội hình 4-5-1 thiên về việc kiểm soát trận đấu nhiều hơn.

Đội hình 4-5-1 gồm những cầu thủ tiêu biểu thi đấu tại Ngoại Hạng Anh mùa 2016

Tấn công với đội hình 4-5-1

Đội hình 4-5-1 vận hành tốt nhất khi tiền vệ trụ làm tốt nhiệm vụ là mối liên kết then chốt giữa hai trung vệ phía dưới và hai tiền vệ trung tâm phía trên.

2 Hậu vệ cánh và 2 tiền vệ cánh có nhiệm vụ duy trì lợi thế để có thể lùi về phòng thủ hoặc dâng lên tấn công khi cần thiết.

Có thể nói, đó là vị trí cũng như lý thuyết chỗ di chuyển cơ bản nhất của sơ đồ 4-5-1 chuyên về phòng ngự phản công luôn được triển khai.

Phòng thủ với đội hình 4-5-1

Lớp phòng ngự của chiến thuật này luôn được đảm bảo với 4 nhân sự trở nên. Chính vì thế thật khó để cầu thủ đối phương có thể xuyên phá.

Nhưng điều khiến đội hình 4-5-1 trở nên độc đáo là các trung vệ có thể dâng cao và thay đổi cục diện trận đấu nếu cần.

Khi đó, tiền vệ phòng ngự sẽ lùi sâu và tạo thành hàng thủ 4 người vô cùng chắc chắn. Đội hình 4-5-1 thiên về phòng thủ nhiều hơn là tấn công.

Cho nên, trước khi HLV nghĩ tới việc tấn công, ông ta sẽ để đội bóng đảm bảo hàng thủ chắc chắn với sự tập trung nơi các cầu thủ.

Đánh chặn các cơ hội của đối thủ từ xa để giữ an toàn cho khung thành của đội nhà là nhiệm vụ hàng đầu của tuyến phòng ngự chủ chốt này.

Đội hình sử dụng đội hình 4-5-1 xuất sắc của Chelsea năm 2005 vô địch ngoại hạng Anh

Hơn cả thế, hầu như mọi vị trí trên sân đều cần phải chủ động và linh hoạt để theo dõi bóng, tranh chấp và giành lại quyền kiểm soát bóng từ tay đối thủ.

Do đó, các cầu thủ bắt buộc phải có thể lực và tốc độ cực cao. Hành lang cánh và tiền vệ phòng ngự trong sơ đồ 4-5-1 luôn phải bọc lót cho nhau, đặc biệt là ở hai vị trí này.

Việc kiểm soát hàng tiền vệ được tạo điều kiện thuận lợi bởi quân số đông đảo, vì ngoài 4 hậu vệ còn có 1 tiền vệ đánh chắn chưa kể 2 tiền vệ trung tâm hay lui về hỗ trợ.

Ưu điểm khi sử dụng đội hình 4-5-1

Đội hình 4-5-1 có hàng tiền vệ dày đặc. Do đó, các đợt tấn công từ vị trí giữa sân của đối phương bị bẻ gãy bởi sự áp sát và chớp thời cơ của hai cánh và hai tiền vệ trung tâm.

Điều này cho phép các hậu vệ giảm bớt áp lực và tạo điều kiện để chơi tập trung trong suốt trận đấu. Đội hình 4-5-1 đông quân số ở trung tuyến giúp các đội phối hợp nhịp nhàng, kiểm soát nhịp trận đấu tốt hơn.

Ngoài ra, sức mạnh tấn công của đội hình 4-5-1 có sự áp đảo đối thủ về quân số. Sơ đồ này có lợi thế hơn khi đội bóng tổ chức tấn công theo kiểu trung lộ bởi có 3 cầu thủ thi đấu thiên về phòng ngự ở giữa sân và 2 cầu thủ thi đấu tiền vệ trung tâm nhô cao.

Đội hình 4-5-1 cần những tiền vệ trụ xuất sắc như Casemiro

Ngoài ra, các tiền vệ cánh và hậu vệ cánh cũng có chỗ dựa vững chắc để hỗ trợ tối ưu trong các pha đi bóng hành lang biên.

Tiếp theo là tính linh hoạt. Đội hình 4-5-1 có thể phòng thủ số đông để giữ điểm khi gặp đội mạnh và tấn công tổng lực.

Đối phương chỉ có thể treo bóng trong vòng cấm chứ khó xuyên thủng ngay cả với hàng thủ này. Đội hình 4-5-1 vốn dĩ không phải dành để tấn công, mà là phòng ngự để phản công và ghi bàn.

Ngoài khả năng phòng thủ là chính yếu, thì đội hình 4-5-1 được nhiều huấn luyện viên công nhận rằng nó còn rất nguy hiểm với khả năng tấn công chớp nhoáng.

Tại thời điểm này thi đấu với sơ đồ này, hai cánh đóng vai trò là những tiền đạo chạy biên tăng tốc phản công và tung ra đòn tấn công ba chiều đáng sợ.

Đội hình 4-5-1 có lực lượng quân đông, không bị áp lực tấn công nên những phút cuối trận không mất nhiều sức lực, tiền vệ đẩy cao đá cánh tiền đạo cánh phải hay trái với tiền đạo cắm tạo thành 3 hướng tấn công rất nguy hiểm.

Nhược điểm cố hữu của đội hình 4-5-1 trong thi đấu

Điểm yếu không thể bàn cãi của sơ đồ 4-5-1 là có quá nhiều tiền vệ trung tâm sẽ làm giảm sức tấn công của toàn đội. Nếu huấn luyện viên không có một tiền đạo đủ tốt, đội phải chơi phòng ngự trong suốt trận đấu mà khó có thể ghi bàn được.

Mặc dù thành công với Chelsea với đội hình 4-5-1 nhưng Mourinho cũng không ít lần nhận thất bại

Khu vực giữa sân không phải là nơi hoàn toàn thuận lợi để tổ chức tấn công, và bạn phải ngăn chặn tốc độ của đối phương bằng việc tranh chấp quả bóng liên tục, vì vậy thể lực của bạn giảm đi đáng kể nếu di chuyển với cường độ như vậy.

Kết hợp với phòng thủ, đặc biệt là những pha cứu thua, đội hình 4-5-1 đụng độ với các tiền vệ tấn công và tiền đạo của đối phương đẳng cấp bà thoát pressing tốt. Trừ khi các cầu thủ còn nhiều sức bền, còn không thì khu vực giữa sân chính là điểm yếu mà đối thủ có thể khai thác nhiều nhất.

Khi toàn đội có xu hướng lùi sâu, điều này dẫn đến khoảng cách ở hàng tiền vệ và tiền đạo của đội hình 4-5-1 khá rộng. Các tiền đạo thường phải lùi về để lấy bóng.

Đây là cơ hội để đối thủ áp sát và gây sức ép lên đội hình. Do đó, tiền vệ phải có khả năng đá rất tốt và kiểm soát trận đấu tuyệt vời.

Đội hình 4-5-1 chủ yếu thiên về phòng ngự nên việc một đội hình luôn muốn giành điểm hoàn gây khó chịu cho người xem và khiến trận đấu trở nên rất nhàm chán.

Ngược lại, nếu dẫn trước, sơ đồ này cũng khá khó tìm cơ hội ghi bàn. Hàng tiền vệ dâng cao có xu hướng tạo ra khoảng trống ở hàng thủ, dẫn đến bế tắc trong khâu phân phối bóng.

Đội hình 4-5-1 lùi quá sâu về phần sân nhà nên những pha phản công nhanh cũng rất hạn chế và hiếm khi được thực hiện nếu không có những tiền vệ trung tâm và tiền đạo đẳng cấp.

Muốn thực hiện tốt các cầu thủ kể trên cần phải có tốc độ và khả năng xử lý bóng thật tốt thì mới đạt hiệu quả cao khi thi triển lối đá phản công chớp nhoáng.

Phần kết luận

Đội hình 4-5-1 thường xuyên xuất hiện ở những giải đấu hấp dẫn như Ngoại hạng Anh, World Cup, Cup C1. Cho đến nay, nó cũng là lựa chọn và giải pháp tốt nhất khi đối đầu với những đối thủ mạnh hơn.

Bóng đá là nơi khơi nguồn mọi cảm xúc cho các khán giả ở mỗi trận đấu. Nếu bạn cũng là một fan hâm mộ cuồng nhiệt và muốn tìm hiểu thêm về môn thể thao vua thì hãy theo dõi những thông tin bổ ích tại Bóng Đá Phủi nhé!