Bóng đá Trung Quốc và vấn đề bán độ vô cùng nhạy cảm
Bóng đá Trung Quốc đang phải trải qua những ngày buồn thảm khi cựu Chủ tịch LĐBĐ Trung Quốc và cựu HLV trưởng đều bị tạm giam vì cáo buộc tham nhũng.
Tiết lộ đã gây chấn động về tình trạng bán độ ở bóng đá Trung Quốc
Cựu Chủ tịch của Liên đoàn bóng đá Trung Quốc, Chen Xuyuan và cựu HLV trưởng Li Tie đều đang bị điều tra tham nhũng. Tuy nhiên, những vấn đề bê bối liên quan tới bóng đá ở đất nước tỷ dân vẫn đang còn gây nhức nhối.
Chưa dừng lại ở đó, theo tờ như China News Weekly, nhiều cầu thủ thi đấu ở giải vô địch quốc gia Trung Quốc cũng đã bị cảnh sát bắt giữ vì liên quan tới các vụ việc dàn xếp tỷ số. Trong số này, người ta cũng đã thấy sự xuất hiện của rất nhiều cựu tuyển thủ quốc gia.
Ngập tràn vấn nạn dàn xếp tỷ số ở Trung Quốc
Sau Tết Nguyên Đán, cầu thủ Wu Xinghan của CLB Lỗ Năng Sơn Đông (Shandong Taishan) cũng đã dính líu tới bê bối ngoại tình. Điều đáng nói là, trong đoạn tin nhắn riêng tư mà cầu thủ này đã gửi cho bạn gái, nhiều góc khuất của nền bóng đá Trung Quốc cũng đã được hé lộ.
Trung Quốc có đầy rẫy nạn dàn xếp tỷ số
“Bây giờ ở giải vô địch quốc gia Trung Quốc có đầy rẫy nạn dàn xếp tỷ số”, “Mỗi người đều có thể kiếm được 300.000 đến 400.000 nếu như dàn xếp thành công một trận đấu”, “Kiếm tiền bây giờ thì dễ lắm”… là những đoạn tin nhắn mà Wu Xinghan đã gửi cho bạn gái.
Wu Xinghan đã từng đại diện cho đội tuyển Trung Quốc tham dự ở vòng loại World Cup 2022 và cũng là trụ cột của CLB Shandong Taishan. Điều đáng nói là, chính bạn gái của cầu thủ này đã chụp lại màn hình và gửi bằng chứng liên quan đến cho cơ quan chức năng để có thể tố cáo vấn nạn dàn xếp tỷ số ở bóng đá Trung Quốc.
Vào tháng 8 năm ngoái, Liên đoàn bóng đá Trung Quốc cũng đã tổ chức cuộc họp để có thể bàn về phương thức thi đấu ở các giải đấu ở đất nước này (bao gồm giải vô địch quốc gia, giải hạng Nhất và giải hạng Hai). Trong buổi họp, họ cũng đã nhận được đơn tố cáo về việc nhiều cầu thủ đã tham gia dàn xếp tỷ số. Ngay sau đó, cơ quan này cũng đã tổ chức một tổ công tác đặc biệt để có thể phối hợp với các cảnh sát điều tra hoạt động bất hợp pháp và vấn nạn dàn xếp tỷ số ở trong giới cầu thủ.
Liên đoàn bóng đá Trung Quốc cũng đã đưa ra cảnh báo
Liên đoàn bóng đá Trung Quốc cũng đã đưa ra cảnh báo các CLB rằng hiện tượng đánh bạc hiện vẫn đang tràn lan ở trong giới cầu thủ. Các CLB sẽ buộc phải quản cầu thủ của mình để đảm bảo tuân thủ các quy tắc và hoạt động đúng với luật pháp.
Vào tháng 3 năm nay, Giám đốc của Tổng cục Thể thao Nhà nước, Gao Zhidan cũng đã lên tiếng: “Trong thời gian gần đây, trước những vấn đề cực kỳ nghiêm trọng tồn tại ở trong giới bóng đá, chúng tôi cũng đang nghiên cứu giải pháp, cải cách để có thể làm trong sạch nền bóng đá Trung Quốc. Chúng tôi đã kiên quyết trấn áp và nghiêm trị các tệ nạn tham nhũng, cờ bạc và dàn xếp tỷ số ở trong bóng đá và các lĩnh vực khác để có thể đảm bảo được sự phát triển lành mạnh”.
Tờ China News Weekly cũng cho biết chưa có bằng chứng nào có thể cho thấy CLB đã tham gia dàn xếp tỷ số một cách rõ ràng nhất. Không giống như với các tệ nạn thông thường, việc dàn xếp tỷ số thường được diễn ra khá tinh vi, che giấu rất kỹ lưỡng. Do đó, rất khó để có thể xác định mức độ vi phạm của các cầu thủ chỉ qua một vài trận đấu. Thay vào đó, các nhà chức trách sẽ phải điều tra dựa trên các bằng chứng, manh mối từ các nguồn tin từ chính các nhà cái.
Có một vài thông tin cho rằng một cầu thủ của CLB Shandong Taishan đã không chỉ tham gia dàn xếp tỷ số, mà còn đóng các vai trò như tổ chức, phân công và chia đều tiền cho các đồng đội.
“Tập luyện cùng với nhau mỗi ngày, nhìn thoáng qua là sẽ biết”
Một số nhà báo ở Trung Quốc đã cho rằng có những cầu thủ tham gia ở vai trò trung gian. Họ đã có thể thao túng các trận đấu mà sẽ không cần xuất hiện ở trên sân. Một nhà báo giấu tên đã chia sẻ: “Thông thường, những thủ môn và các hậu vệ là những người dễ dàn có thể dàn xếp tỷ số nhất. Có một cầu thủ sẽ đóng vai trò trung gian, chính là đầu mối để thuyết phục những đồng đội còn lại hợp tác”.
Một cựu thủ môn đã chia sẻ với China News Weekly: “Tôi đã được tiếp cận nhưng đã từ chối. Sau đó, nhóm dàn xếp đã cạch mặt tôi. Nói chung, vấn đề dàn xếp tỷ số này không chỉ liên quan tới một cá nhân nào cụ thể cả bởi vì một cầu thủ sẽ tạo ra quá ít ảnh hưởng. Thông thường, nhóm dàn xếp dần sẽ mua chuộc cả trụ dọc của đội 1 bóng”.
Đó cũng chính là chia sẻ của một cầu thủ khác: “Thông thường, những tay môi giới bán độ sẽ mua chuộc các thủ môn, hậu vệ, tiền vệ, lẫn cả tiền đạo. Một cầu thủ thì sẽ không thể thao túng được kết quả cả trận đấu. Ngay cả thủ môn cũng sẽ rất khó có thể thao túng cả trận đấu.
Không phải tự dưng, mà nạn dàn xếp tỷ số lại xuất hiện và đã nở rộ trong làng bóng đá Trung Quốc trong hai năm gần nhất trở lại đây. Tôi đã tập luyện cùng với các đồng đội ở trong thời gian dài. Tôi cũng đã nắm rõ tính cách, khả năng của từng người trong đội. Do đó, chỉ cần nhìn thoáng qua, là tôi có thể biết được anh ta có bị mua chuộc hay là không”.
Thậm chí, cầu thủ này còn đã khẳng định nhìn được cả điểm “không bình thường” của các đối thủ. Anh đã tiếp lời: “Có một vài cầu thủ cấp cao của đội Trung Quốc nhưng lại mắc những lỗi rất ngớ ngẩn. Trong mắt của các cầu thủ chuyên nghiệp, những lỗi ấy chẳng khác gì là 1 trò hề. Nhưng ngay cả khi bạn đã thấy điều đó thì sao? Bạn có kiện được ai? Làm gì có nổi bằng chứng?”.
Nhiều quan điểm đã cho rằng nạn bán độ ở bóng đá Trung Quốc chỉ diễn ra trong thời kỳ nhiều CLB bị suy thoái. Tiền lương và thưởng của các cầu thủ đã bị cắt giảm chóng mặt. Tờ China News Weekly đã dẫn lời một cầu thủ khác: “Khi mất đi lương cao, họ cũng sẽ nghĩ ngay tới việc dàn xếp tỷ số. Tuy nhiên, lương thấp và phạm tội cũng là hai phạm trù khác nhau. Mặc dù nhiều CLB đã gặp khó khăn về tài chính nhưng điều này cũng không phải là lý do để khiến họ tham gia vào dàn xếp tỷ số. Nó cũng giống như hành động dối trá”.
Nhưng vấn đề ở chỗ, các cầu thủ đã bị bắt vì bán độ đều đã thuộc những CLB không hề gặp khó khăn lớn về tài chính. Thậm chí, một vài CLB ở Trung Quốc đã còn tuyên bố chưa nợ bất kỳ 1 cầu thủ nào một ngày lương nào.
Trường hợp của HLV Li Tie cũng là ví dụ. Mức lương của ông ở CLB Hà Bắc hay Vũ Hán đã đều rất cao. Sau đó, ông đã nhận lời để dẫn dắt đội tuyển Trung Quốc lên tới hơn 3 triệu nhân dân tệ mỗi năm. Thế nhưng, ông ta vẫn vướng vào các cáo buộc tham nhũng.
Bóng đá Trung Quốc đã “cạo xương chữa độc”
Những người hâm mộ Trung Quốc cũng đã bày tỏ sự ủng hộ khi cơ quan chức năng đã liên tục bắt giữ và phanh phui vấn nạn bán độ ở bóng đá nước này. Với phương châm là “cạo xương chữa độc”, các cơ quan điều hành bóng đá Trung Quốc đã và đang muốn loại bỏ triệt để những ung nhọt chính từ trong xương tủy, để có thể hướng tới môi trường bóng đá trong sạch và lành mạnh hơn.
Trong những năm qua, đã có không ít vụ bắt bớ có liên quan tới bóng đá nhưng vấn đề là các cơ quan chức năng không hề làm triệt để. Chỉ tới khi những nhân vật ở cấp cao như Chen Xuyuan hay Li Tie đã bị bắt giữ, bóng đá Trung Quốc mới thực sự đã cho thấy sự quyết tâm.
Cách đây 10 năm, Liên đoàn bóng đá Trung Quốc cũng đã từng có cuộc “càn quét” quy mô rộng về vấn nạn dàn xếp tỷ số, đánh bạc ở bóng đá trong nước này. Hệ quả, hàng trăm người làm bóng đá đã liên đới, hàng chục người đã bị kết án, trong đó có các cầu thủ, HLV, trọng tài, và cả các người đại diện cầu thủ…
Trong cơn bão đó, Tòa án Thẩm Dương cũng đã kết án Shen Si, Qi Hong, Jiang Jin và cả Li Ming với mức án từ 6 tháng tù tới tận 6 năm tù. Bốn người cũng đã bị phạt trung bình 500.000 nhân dân tệ và tịch thu lại 8 triệu tệ tiền bất hợp pháp.
Những nghi ngờ bán độ hay dàn xếp liên quan tới trận đấu giữa Shanghai International và Tianjin Teda vào năm 2003. Thời điểm ấy, Tổng giám đốc của Teda cũng đã thông qua trung gian để đưa 8 triệu tệ cho bốn cầu thủ để yêu cầu họ có thể dàn xếp tỷ số.
Sau đó, Ủy ban kỷ luật của Liên đoàn bóng đá Trung Quốc cũng đã đưa ra các hình phạt theo như quy định tại Điều 5, 70 và 49 ở trong quy chế “Hướng dẫn kỷ luật và các biện pháp trừng phạt của Liên đoàn bóng đá Trung Quốc”. Họ đã cấm thi đấu suốt đời với bốn cầu thủ là Shen Si, Qi Hong, Jiang Jin và cầu thủ Li Ming.
Tờ China News Weekly đã cho biết, sau cơn bão, rất nhiều CLB đã có những biện pháp như là tạm giữ điện thoại, máy tính xách tay của các cầu thủ ở trước mỗi trận đấu. Tuy nhiên, cách quản lý như vậy cũng đã làm tăng mâu thuẫn giữa các cầu thủ và đội bóng. Điều đó cũng đã ảnh hưởng tới tinh thần thi đấu của toàn đội. Do đó, ngay sau đó, biện pháp này cũng đã được xóa bỏ.
Thậm chí, cho tới ngày nay, rất nhiều nhà quản lý của các CLB chuyên nghiệp Trung Quốc cũng đã thừa nhận rằng việc có thể loại bỏ hoàn toàn tình trạng dàn xếp tỷ số chính là điều không thể. Bởi lẽ, càng ngày, những phương thức để dàn xếp đã càng trở nên tinh vi và vô cùng khó lường hơn.
Năm 2011, Wei Di, khi đó cũng là Giám đốc của Trung tâm Quản lý Bóng đá kiêm luôn Bí thư Đảng ủy Tổng cục Thể thao Nhà nước, cũng đã đề xuất ý tưởng thành lập nên một ủy ban giám sát để có thể truy quét nạn dàn xếp tỷ số. Tuy nhiên, chính ông cũng đã thừa nhận: “Chúng tôi cũng rất khó để có được bằng chứng về các vấn nạn dàn xếp tỷ số”. 12 năm đã trôi qua, những người làm bóng đá ở Trung Quốc vẫn không thể nào triệt tận gốc vấn nạn này.
Lời kết
Tuy nhiên, theo tờ Sina đã khẳng định: “So với 10 năm trước, cường độ trấn áp của vấn nạn dàn xếp tỷ số ở trong bóng đá Trung Quốc vẫn sẽ còn lớn hơn rất nhiều”. Chỉ tới khi nào “cạo xương trị độc”, thì bóng đá Trung Quốc mới có thể xây dựng được nền tảng bền vững nhất, để phát triển.
Bài viết tham khảo:
